Nhiều người sẽ chọn làm thêm giờ tại các doanh nghiệp thay vì đi chơi ngày Tết, họ cùng doanh nghiệp gia tăng sản xuất vì một năm qua, dịch bệnh đã ảnh hưởng không ít đến đời sống cũng như phát triển kinh tế. Vậy khi NLĐ đi làm ngày Tết, qua Tết có được nghỉ bù hay không? Được nhận lương thế nào?
1. Đi làm ngày Tết, NLĐ được nhận lương thế nào?
Theo điểm b khoản 1 Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định người lao động được nghỉ làm và hưởng nguyên lương 05 ngày vào dịp Tết Âm lịch.
Tuy nhiên, nếu đi làm vào ngày Tết, người lao động sẽ được trả lương làm thêm giờ theo Điều 98 Bộ luật Lao động:
Điều 98. Tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm
1. Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm như sau:
a) Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;
b) Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;
c) Vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.
2. Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
3. Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.
Căn cứ theo quy định trên, người lao động đi làm vào 05 ngày Tết Nguyên dán sẽ được trả lương như sau:
- Làm việc vào ban ngày: Nhận ít nhất 400% lương của ngày làm việc bình thường.
- Làm việc vào ban đêm: Nhận ít nhất 490% lương của ngày làm việc bình thường.
2. Đi làm ngày Tết, qua Tết có được nghỉ bù?
Trước đây, tại Nghị định 45/2013/NĐ-CP có quy định về trường hợp người lao động được nghỉ bù sau mỗi đợt làm thêm tối đa 07 ngày liên tục trong tháng. Khi đó, doanh nghiệp sẽ phải bố trí để người lao động nghỉ bù số thời gian đã không được nghỉ.
Tuy nhiên, hiện nay Bộ luật Lao động năm 2019 và các văn bản hướng dẫn chỉ ghi nhận trường hợp duy nhất được nghỉ bù dịp Tết là khi trùng ngày nghỉ lễ hằng tuần.
Theo đó, tại khoản 3 Điều 111 Bộ luật này quy định:
3. Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại khoản 1 Điều 112 của Bộ luật này thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp.
Theo đó, nếu ngày Tết Nguyên đán trùng với ngày nghỉ hàng tuần, người lao động sẽ được nghỉ bù vào ngày làm việc của tuần kế tiếp.
Như vậy, khi đi làm dịp Tết âm lịch, người lao động chỉ được tính lương làm thêm giờ chứ không được nghỉ bù vào ngày khác. Nhưng trên thực tế, doanh nghiệp vẫn tạo điều kiện để NLĐ được nghỉ bù để lấy lại năng lượng sau khi đi làm suốt đợt Tết.
3. Doanh nghiệp ép NLĐ đi làm ngày Tết có bị phạt không?
Việc đi làm vào ngày Tết được coi là làm thêm giờ, khi doanh nghiệp sử dụng người lao động làm thêm giờ thì bắt buộc phải có sự đồng ý của người đó.
Trường hợp gây sức ép, buộc người lao động phải đi làm dịp Tết, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo khoản 3 Điều 18 Nghị định 12/2022/NĐ-CP như sau:
Điều 18. Vi phạm quy định về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi
3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Thực hiện thời giờ làm việc bình thường quá số giờ làm việc theo quy định của pháp luật;
b) Huy động người lao động làm thêm giờ mà không được sự đồng ý của người lao động, trừ trường hợp theo quy định tại Điều 108 của Bộ luật Lao động.
Như vậy, khi NSDLĐ là cá nhân vi phạm sẽ bị phạt với mức phạt từ 20.000.000 đến 25.000.000 đồng. Tổ chức vi phạm sẽ bị phạt gấp đôi từ 40.000.000-50.000.000 đồng.
Thư Viện Pháp Luật.