Bước sang năm 2022 tới đây sẽ có một vài thay đổi trong chính sách BHXH, trong đó có chế độ BHXH cho lao động nam cũng như chế độ tử tuất, hưu trí của lao động nước ngoài. Những chính sách đó được quy định như thế nào?
1. Tuổi nghỉ hưu tăng theo lộ trình trong năm 2022
Theo khoản 2 Điều 169 Bộ Luật lao động 2019 quy định:
Điều 169. Tuổi nghỉ hưu
2. Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.
Như vậy, năm 2022 tuổi nghỉ hưu của lao động nam là 60 tuổi 6 tháng (tăng 3 tháng so với năm 2021) và lao động nữ là 55 tuổi 8 tháng (tăng 4 tháng so với năm 2021).
2. Thay đổi cách tính lương hưu của lao động nam
Theo quy định của Luật BHXH 2014 quy định, lương hưu của người lao động sược tính như sau:
Lương hưu = Tỷ lệ hưởng x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Trong đó tỷ lệ lương hưu được tính dựa trên số năm tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động.
Đối với lao động nữ, cách tính lương hưu năm 2022 sẽ không thay đổi so với năm 2021. Tuy nhiên, cách tính lương hưu của lao động nam năm 2022 sẽ khác so với năm 2021, cụ thể:
Căn cứ theo Điều 56, Luật Bảo hiểm xã hội quy định:
- Năm 2021, chỉ cần đóng 19 năm BHXH thì tỷ lệ hưởng lương hưu là 45%, sau đó cứ thêm mỗi năm tính thêm 2%, mức tối đa không quá 75%.
- Năm 2022, phải đóng đủ 20 năm BHXH thì tỷ lệ hưởng lương hưu mới là 45%, sau đó cứ thêm mỗi năm tính thêm 2%, mức tối đa không quá 75%.
Như vậy, với cùng mức đóng BHXH là 20 năm thì lao động nam nghỉ hưu năm 2021 được tính tỷ lệ hưởng lương hưu là 47%, trong khi nghỉ hưu năm 2022 lao động nam chỉ được tính hưởng 45%.
3. Thiết lập chế độ tử tuất và hưu trí cho người nước ngoài
Căn cứ vào khoản 2 Điều 17 Nghị định 143/2021/NĐ- CP quy định, các chế độ quy định tại Điều 9 và Điều 10 của Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2022.
Như vậy, từ 01/01/2022, chế độ hưu trí (Điều 9) và chế độ tử tuất (Điều 10) tại Nghị định 143 đối với người nước ngoài sẽ được áp dụng. Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam được nhận quyền lợi cao hơn khi tham gia BHXH tại VIệt Nam.
4. Lao động nước ngoài được hưởng BHXH một lần
Từ 01/01/2022, do được hưởng chế độ hưu trí tại khoản Điều 17 Nghị định 143 mà người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam được hưởng chế độ BHXH một lần theo quy định tại Khoản 6, Điều 9, Nghị định này.
Cụ thể, người lao động nước ngoài tham gia BHXH sẽ được lấy BHXH 1 lần khi có yêu cầu nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
- Đang mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
- Đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng không tiếp tục cư trú tại Việt Nam.
- Bị chấm dứt hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn.
Chính sách trên tạo thuận lợi rất nhiều cho người lao động nước ngoài tại VIệt Nam. Trường hợp nếu sau khi chấm dứt hợp đồng lao động mà có nhu cầu rút BHXH 1 lần và về nước, người lao động nước ngoài có thể làm hồ sơ đề nghị hưởng theo quy định.
Có thể thấy người lao động nước ngoài tại Việt Nam vào năm 2022 đã có gần như đầy đủ các quyền lợi khi tham gia BHXH giống như người lao động Việt Nam.
5. Điều chỉnh mức đóng BHXH của doanh nghiệp và người lao động
Do ảnh hưởng nặng nề của dịch COVID-19, nên Chính phủ đã ban hành một số chính sách nhằm hỗ trợ, giúp đỡ cho người dân và doanh nghiệp. Theo đó. Chính sách thay đổi BHXH được quy định cụ thể tại:
Quyết định 595/QĐ-BHXH, Nghị định số 58/2020/NĐ-CP, Nghị định 143/2018/NĐ-CP, Nghị quyết 68/NQ-CP, Nghị quyết 116/NQ-CP mức đóng BHXH sẽ liên tục có sự thay đổi trong năm 2022. Cụ thể các trường hợp như sau:
– Trường hợp 1:
Đối với người lao động Việt Nam và doanh nghiệp sử dụng lao động Việt Nam mức đóng vào các quỹ BHXH, BHYT, BHTN tính trên tỷ lệ tiền lương tháng đóng BHXH như sau:
|
Thời gian |
Doanh nghiệp |
Người lao động Việt Nam |
||||||||
|
BHXH |
BHTN |
BHYT |
BHXH |
BHTN |
BHYT |
|||||
|
HT-TT |
ÔĐ-TS |
TNLĐ-BNN |
HT-TT |
ÔĐ-TS |
TNLĐ-BNN |
|||||
|
Hiện nay |
14% |
3% |
0% |
0% |
3% |
8% |
– |
– |
1% |
1,5% |
|
Từ 01/7/2022 – hết 30/09/2022 |
14% |
3% |
0,5 hoặc 0,3% |
0% |
3% |
8% |
– |
– |
1% |
1,5% |
|
Từ 01/10/2022 trở đi |
14% |
3% |
0,5 hoặc 0,3% |
1% |
3% |
8% |
– |
– |
1% |
1,5% |
– Trường hợp 2:
Đối với người lao động nước ngoài và doanh nghiệp sử dụng lao động nước ngoài mức đóng vào các quỹ BHXH, BHYT, BHTN tính trên tỷ lệ tiền lương tháng đóng BHXH như sau:
|
Thời gian |
Doanh nghiệp |
Người lao động nước ngoài |
||||||||
|
BHXH |
BHTN |
BHYT |
BHXH |
BHTN |
BHYT |
|||||
|
HT-TT |
ỐĐ-TS |
TNLĐ-BNN |
HT-TT |
ỐĐ-TS |
TNLĐ-BNN |
|||||
|
Hiện nay |
– |
3% |
0% |
– |
3% |
– |
– |
– |
– |
1,5% |
|
Từ 01/01/2022 – hết 30/6/2022 |
14% |
3% |
0% |
– |
3% |
8% |
– |
– |
– |
1,5% |
|
Từ 01/7/2022 trở đi |
14% |
3% |
0,5 hoặc 0,3% |
– |
3% |
8% |
– |
– |
– |
1,5% |
Thư Viện Pháp Luật.